Je hoort er steeds vaker over, en je ziet ze steeds meer: prefab woningen. Maar wat is prefab nu eigenlijk precies? Prefab is een afkorting van prefabricated. Vrij vertaald betekent dat vooraf gemaakt. Een prefab woning wordt opgebouwd uit onderdelen die al klaar zijn. Dus bijvoorbeeld geen muren metselen, maar je woning samenstellen met kant en klare muren. Niet alleen de muren maar ook andere onderdelen zijn al van tevoren gemaakt en hoeven dus op het bouwterrein alleen nog maar samen te worden gesteld. Prefab muren heb je bijvoorbeeld met ramen er al ingezet, dus die hoeven er dan niet meer op de bouwplaats ingezet te worden.
Je begrijpt het al: met dit systeem gaat huizenbouw veel sneller. Maar wat zijn nog meer de voordelen van prefab bouwen? Zijn er ook nadelen? Welke bouwstijlen zijn er allemaal mogelijk? Nog een belangrijke vraag is natuurlijk: wat kost dat allemaal, en is het ook goedkoper dan de reguliere woningbouw? Al deze vragen en nog veel meer worden beantwoord in dit artikel!
Prefab woning, of woning met prefab bouwelementen?
Prefab woningen kun je opsplitsen in twee soorten: woningen met prefab bouwelementen of complete basis prefab woningen.
Het bouwen van een woning met prefab bouwelementen houdt in dat er gebruik wordt gemaakt van componenten, zoals binnenmuren en dakconstructies, die al van tevoren in een fabriek zijn samengesteld. Hierdoor wordt de bouwtijd van een nieuwbouwwoning verkort. De woning is immers sneller wind- en waterdicht, waardoor de afbouw – zoals installatiewerk – eerder kan beginnen.
Bij een basis prefab woning is het uitgangspunt dat één complete basiswoning kant en klaar wordt opgeleverd. Daarbij is het wel mogelijk om te kiezen uit een aantal bouwopties, zoals een erker of dakkapel.
Voordelen van prefab bouwen
Het bouwen van prefab woningen levert een aantal voordelen op. De voordelen van prefab op een rijtje:
- Werkzaamheden in de bouw liggen vaak stil als het slecht weer is. Bij prefab bouwen heb je hier minder last van. Je hoeft minder rekening te houden met de weersomstandigheden, omdat met de prefab onderdelen op de bouwplaats makkelijker en sneller gewerkt kan worden.
- Door het werken met kant en klare onderdelen is de bouwtijd veel korter dan bij reguliere huizenbouw.
- Prefab bouwen is goedkoper. Door de kortere bouwtijd heb je immers minder personeelskosten. Materiaalkosten zijn ook vaak lager doordat bij een prefab woning minder materiaal wordt verspild.
- Door het gebruik van vaste onderdelen van bewezen kwaliteit weet je altijd goed waar je aan toe bent.
- Ook qua prijs weet je altijd precies waar je aan toe bent: het gebruik van standaard onderdelen maakt van tevoren het berekenen van de prijs makkelijker. De kans dat je voor verrassingen komt te staan is erg klein.
- Veel keuze: je gebruikt dan wel standaard onderdelen, maar er is nog voldoende ruimte voor aanpassingen.
- Prefab wonen zijn vaak energiezuinig. Doordat alles strak op elkaar aansluit, en door het gebruik van moderne materialen bespaar je energie, en je energierekening valt dus lager uit.
- Vooraf bezichtigen: bij veel bedrijven die prefab woningen bouwen kun je van tevoren een modelwoning bekijken.
Nadelen van prefab bouwen:
Alles heeft voor- en nadelen, dat geldt natuurlijk ook voor prefab bouwen. De volgende punten worden vaak als nadeel van prefab woningen genoemd:
- Er is veel keuze, maar wel minder in vergelijking met de reguliere bouw. Allerlei aanpassingen die in de standaard woningbouw mogelijk zijn kunnen wat lastiger zijn bij prefab bouw, want alles is al kant-en-klaar gedetailleerd voorbereid. Dat komt mede doordat onderdelen precies op elkaar aansluiten: als je iets wil aanpassen aan bijvoorbeeld een muur heb je kans dat andere onderdelen daar niet meer op of aan passen.
- Er is altijd een forse kraan nodig: de onderdelen, bijvoorbeeld complete muren of daken, zijn groot en zwaar.
- Extra transportkosten: dit speelt vooral bij bijzondere wensen, de meeste prefab onderdelen kunnen probleemloos vervoerd worden.
- Om faalkosten te minimaliseren moet alles van tevoren goed uitgedacht zijn. Overigens geldt dit ook wel voor de reguliere woningbouw.
Betonbouw, houtskeletbouw of staalframe
Prefab bouwen wordt meestal in twee hoofdsoorten onderverdeeld: betonbouw en houtskeletbouw. De benaming verklaart het verschil al: bij betonbouw zijn de prefab onderdelen van betond en bij houtskeletbouw van hout. Een derde, misschien wat minder bekend soort is staalframebouw. De voor- en nadelen van elke bouwsoort op een rij:
Voordelen van betonbouw:
- Beton is een van de sterkste bouwmaterialen en wordt daarom veel gebruikt.
- Bouw is duurzaam: betonbouw is bouwen voor de lange termijn.
- Beton heeft prima isolerende eigenschappen: zowel qua warmte als geluid.
Nadelen van betonbouw
- Aanpassingen achteraf zijn lastig. Door de sterkte en hardheid van het beton zijn aanpassingen, bijvoorbeeld het bijplaatsen van een extra inbouwdoos lastig. In de ontwerpfase moet je dan ook goed nadenken over uitsparingen voor leidingen en dergelijke. Datzelfde geldt ook voor de positie van ramen en deuren.
- De kwaliteit van het beton is cruciaal: is het beton van mindere kwaliteit dan kunnen er namelijk koude plekken in muren ontstaan, en dat kan tot vochtproblemen leiden.
Voordelen houtskeletbouw
- Hout is veel lichter dan beton, en de transportkosten zijn hierdoor lager.
- Houtbouw is relatief snel te realiseren, mede doordat de houten onderdelen minder zwaar zijn dan betonnen onderdelen.
- Hout is prima bewerkbaar en makkelijk te verbinden of bevestigen: hout is vrij eenvoudig te verbinden, het bevestigen van hout is eenvoudig en kost niet veel tijd.
Nadelen houtskeletbouw
- In de zomer kan het in een houtskeletbouw woning snel warm worden. Een ventilatiesysteem is aan te raden.
- Hout heeft een minder goede geluidsisolatie. Dat kan je oplossen door extra geluidsisolatie aan te laten brengen.
Voordelen staalframebouw
- Energiebesparend: lagere energiekosten dan bij traditioneel bouwen.
- Snelheid: aanmerkelijk sneller gebouwd dan traditioneel bouwen.
- Droger gebouwd: droogstoken is niet nodig, je hebt dus sneller een fijn binnenklimaat.
- Stiller: staalframebouw woningen hebben een goede akoestiek.
Nadelen staalframebouw
- Hogere ontwerpkosten: in het voortraject is relatief veel tekenwerk nodig.
- Als de productie is gestart zijn er nauwelijks nog wijzigingen mogelijk.
Verschillende types prefab woningen
Prefab woningen zijn in verschillende woningtypes te bouwen. Villa’s, rijtjeswoningen, vrijstaande woningen, bungalows en twee-onder-een-kap woningen zijn allemaal met prefab bouw te realiseren.
Daarnaast zijn er nog twee bekende prefab woningen: Tiny house en containerwoningen.
Tiny house
Een tiny house is een kleine, volwaardige en vrijstaande woning. Het vloeroppervlak van een tiny house is maximaal 50 vierkante meter. De filosofie achter het tiny house is om met een zo klein mogelijke ecologische voetafdruk te leven. Tiny houses zijn bedoeld voor permanente bewoning en zijn dus niet bedoeld als recreatiewoning. Verder kun je nog onderscheid maken tussen verplaatsbare en niet-verplaatsbare tiny houses.
Containerwoning
Containerwoningen zijn ooit ontstaan als tijdelijke oplossing vanwege een tekort aan betaalbare woningen. Inmiddels is dat allang niet meer zo: er zijn containerwoningen in alle soorten en maten, van klein en eenvoudig tot enorm groot en luxueus. Belangrijkste kenmerk, de naam zegt het al, de containerwoning is gemaakt van één of meerdere containers.
Wat kost een prefab woning?
Een belangrijke vraag bij elk type woning dat je wil laten bouwen: wat gaat het kosten? Uiteraard hangt dit af van het type woning. Het is logisch dat een villa meer kost dan een rijtjeshuis. Wat verder een rol speelt is het aantal woningen. Stel dat een bouwonderneming bijvoorbeeld nieuwe woningen neerzet in een complete straat: de kosten zullen dan gemiddeld lager zijn dan wanneer dezelfde woning één keer moet worden gebouwd.
Over het algemeen is een prefab woning goedkoper dan eenzelfde type woning die op de klassieke manier gebouwd is. Gemiddeld scheelt het 25 à 30 procent. Er zijn aanbieder van prefab woningen die een prefab woning bouwen voor onder de 100.000 euro. Dat is met reguliere bouw haast niet mogelijk.
Prefab onderdelen
Wat zijn nu zoal de onderdelen die prefab worden gemaakt? We zetten de meest gevraagde prefab onderdelen op een rij:
Wanden: er zijn verschillende niveaus van afwerking mogelijk: geheel kale wanden, maar ook wanden waar bijvoorbeeld al kozijnen in zitten, tot zelfs wanden waar ook de beglazing en deuren al inzitten. Dit geldt voor zowel beton- als houtbouw.
Het dak: ook hier zijn verschillende mogelijkheden. Het dak kan bestaan uit een aantal panelen, maar een compleet prefab dak is ook mogelijk. Daar kunnen dan bijvoorbeeld al gaten in zitten op de plaatsten waar de ramen moeten komen. Ook kan de dakbedekking al in de fabriek aangebracht zijn bij prefab daken.
De vloer: prefab vloeren bestaan meestal uit delen. Die worden dan op de bouwplaats met elkaar verbonden. Een complete prefab vloer komt weinig voor, vanwege de grootte. Kleine vloeren zijn wel mogelijk. Met grote vloeren kan het bijna niet anders dan dat ze op locatie moeten worden gestort. Hoe groter de vloer, hoe lastiger het wordt, of zelfs onmogelijk om deze prefab te maken.
De dakkapel: een prefab dakkapel is volledig afgewerkt en hoeft alleen nog maar op het dak geplaatst te worden. De ramen, dakbedekking en eventuele andere onderdelen zijn al gemonteerd.
Prefab kelder: een prefab kelder is ook mogelijk. Een kelder is meestal geen ingewikkelde ruimte en is dan ook prima prefab op te leveren. De prefab kelder is samengesteld uit een prefab vloer, wanden en plafond, en hoeft alleen nog maar geplaatst te worden.
Prefab aanbouw of garage: een prefab aanbouw of uitbouw bestaat uit een prefab vloer, wanden en plafond, en hoeft alleen nog maar met het hoofdgebouw verbonden te worden. De wanden kunnen zowel kaal zijn als volledig afgewerkt worden opgeleverd. Hetzelfde geldt voor de prefab garage.
Zelf een prefab woning laten bouwen
Bent je van plan een prefab woning te bouwen? Het begint met de aankoop van een stuk grond om je huis op te bouwen, een kavel dus. Dan heb je een architect en een aannemer nodig. Zoek eerst een architect om een ontwerp voor jouw woning te maken, op basis van jouw ideeën. Met de architect moet je wel goed bespreken welke prefab onderdelen je allemaal wil gaan gebruiken. Daarna helpt de architect je om je ideeën om te zetten in een uitvoerbaar bouwplan voor de aannemer. Wees hier secuur mee, hoe beter het bouwplan klopt, des te minder kans op problemen bij de bouw. Ben je rond met de architect en de aannemer, en ligt er een goed bouwplan, dan kun je de prefab onderdelen aan gaan schaffen. Dat kan gewoon rechtstreeks bij de fabrikant.
Ter inspiratie: voorbeelden prefab woningen in diverse stijlen
Na al deze informatie is het natuurlijk leuk om voorbeelden te bekijken van inspirerende prefab woningen. Er is heel veel mogelijk, prefab woningen zijn er in veel verschillende woonstijlen. Om je een idee te geven wat er allemaal kan met prefab woningen hebben we vier mooie inspirerende voorbeelden verzameld.
Prefab jaren dertig woning
De jaren dertig worden gezien als een tijd van fraaie woningbouw en jaren dertig huizen zijn gewild. Huizen die echt in de jaren dertig zijn gebouwd worden steeds schaarser en zijn bovendien erg duur in onderhoud. Een prefab woning in jaren dertig stijl heeft deze nadelen niet. Je hebt het best van twee werelden: een klassieke bouwstijl maar met moderne materialen. Zoals deze prefab jaren dertig woning, met de klassieke uitwerking van de jaren dertig: authentiek ogende dakkapel, karakteristiek puntdak met dakpannen en brede, stenen goten.
Prefab herenhuis
Het herenhuis is ook een woningtype dat erg tot de verbeelding spreekt. Huizen met statige en chique uitstraling. De hoge ramen en het dak met rode dakpannen geven dit prefab herenhuis een authentiek uiterlijk. Een vrijstaand ruim huis, met ook nog een garage: een droomhuis voor velen.
Japanse prefab woning
Deze prefab woning is ontworpen door een Japanse architect en laat mooi zien hoe goed prefab bouw en verfijnde architectuur samen kunnen gaan. Het is een Japans project, een samenwerkingsverband tussen de architect en een grote woningproducent. Het huis heeft een buitenterras in het midden van het huis, waarop elke kamer uitkijkt. Van deze woning zijn zes basistypes beschikbaar waarop tientallen prefab variaties mogelijk zijn.
Milieuvriendelijke atelierwoning van prefab onderdelen
Prefab woningen bouwen gaat heel goed samen met duurzaamheid en milieuvriendelijkheid. Zoals de woning op deze foto. Een minimalistische atelierwoning met een gezellige en natuurlijke uitstraling, opgebouwd uit prefab onderdelen van duurzaam en milieuvriendelijk materiaal.
